فرسودگی حاکمیت سلطه گرانه و راه حلی برای تداوم آن

 

حاکمیت استبدادی جدا از نوع آن، در طول زمان به دلایلی دچار فرسودگی می شود. یکی از آن دلایل، یکنواختی روند جریان زندگی کارگزاران و هواداران استبداد و نبود تحرک و رشد و انگیزه می باشد. راه حلی را که سلطه گر برای این معضل می تواند پیش گیرد، در تقابل قرار دادن نیروهای خودی با یک عامل خارجی یا غیر خودی داخلی می باشد تا آنان را از حالت بی تفاوتی بیرون آورد. این راه حل، یا با خشونت همراه است، مانند جنگ، و یا نرم می باشد، مانند یک عامل سیاسی. یکی از آن راه حل ها، ساختن یک اپوزیسیون جنجالی اما بدون خطر است. با وجود این اپوزیسیون قلّابی و بی خطر، سلطه گر می تواند هیجان را در کارگزاران خود به غلیان در آورده و آنان را از حالت رخوت و بی تفاوتی بیرون آورد. در حال حاضر کشور ما دارای یک نظام می باشد که درون آن، دو جریان عمده، یک حاکمیت غالب و یک اپوزیسیون گوناگون تحت نام اصلاح طلب عمل میکنند. حفظ نظام دغدغۀ اصلی هر دو جریان می باشد، در عین حال اما برای تصاحب قدرت، یا آنچه فعلا برای جریان اصلاح طلب می توان گفت، شراکت در قدرت، در مرحلۀ بعدی قرار میگیرد. جنجال های اخیر که با کمک رسانه های بیگانه و نزدیک به اصلاح طلبان وسعت زیادی یافت، در درجۀ اول به هدف انسجام نیروهای طرفدار نظام صورت گرفتند و در درجۀ بعدی، با استفاده از فرصت پیش آمده، اصلاح طلبان به سود خود برای صدمه زدن به حریف یا متقاعد کردن آن، بهره گیری کردند. شعار مرگ بر خامنه ای که به صورتی گسترده داده می شد و هنوز هم ادامه دارد، به جای مرگ بر نظام ولائی، گویای یک رویاروئی یا تقابل قوا در درون نظام است. فعالیت گسترده و موفق عوامل اصلاح طلب در خارج برای جنجال آفرینی به سود سلطۀ بیگانه برای تقویت خود، دلیلی دیگر بر آن می باشد. یادآوری میکنم که حسن روحانی در مقام ریاست جمهوری گفت: آمریکا کدخدای جهان است و ما باید آن را بپذیریم. عباس عبدی یکی از این اصلاح طلبان ناکام مانده از ورود دوباره در قدرت، در گفتگوئی اظهار کرد که هفتاد درصد مردم ناراضی هستند و بهتر است حاکمیت کوتاه بیاید، اما نگفت چه چیزی را کوتاه بیاید و در برابر چه کسی باید کوتاه بیاید. به همین دلیل بود که با وجود نارضایتی عمومی از این نظام سلطه گر، مردم هشیار و با شعور ما در این کارزار تقابل قوا شرکت نجستند و فاصلۀ خود را از سلطه گران حفظ کردند.

در پی مرگ مهسا امینی، زنان جوانی که از تحمیل حجاب و زور گوئی به تنگ آمده بودند، در ملأ عام با برداشتن روسری خود خواستار لغو مقررات این پوشش اجباری شدند. پس از گذشت چند روز، به ناگهان از داخل و خارج کشور دسیسه گران فرصت را غنیمت شمرده، هریک به سهم خود، برنامۀ از پیش طراحی شدۀ خود را با عجله به اجرا گذاشتند. به جای یاری رساندن به این خواست بر حق زنان، صدای مرگ بر خامنه ای و رضاشاه روحت شاد شب و روز در خیابان ها طنین انداز شدند. همان زمان نوشتم که جنبش بر حق زنان به انحراف کشانده شد. سلطه گران خارجی با بسیج دست نشاندگان خود در کوتاه مدت حکم اتحاد صادر کردند و با تعجب زیاد، سلطنت طلب و مجاهد و تجزیه طلب که دشمنان یکدیگر بودند را یکجا جمع کردند تا بدیلی برای نظام بسازند. موفقیتی حاصل نشد. سلطه گر داخلی، یا نظام در کلیت خود، پس از ناکامی رقیب خارجی خود، دست به کار شد و توسط عوامل خود مهره هائی بی خاصیت و غیر قابل قبول در افکار عمومی را به عنوان اپوزیسیون جلو انداخت تا چیزی به نام اپوزیسیون "غیر خودی" را از حیض انتفاع ساقط گرداند و به کارگزاران خود ثابت کند که راهی جز تمکین به نظام حاکم برای آنان متصور نیست. به این ترتیب که توسط عوامل خود در جریان سلطنت طلبی، مانند دکتر حسین یزدی ها ، بازماندۀ سلطنت را به میدان آوردند. لازم به یادآوری است که نه سلطه گر خارجی و نه سلطه گر داخلی در حیات ابوالحسن بنی صدر، از ترس استقرار دمکراسی در کشور، جرأت دست زدن به اینگونه جنجال آفرینی ها را نداشتند زیرا اطمینان داشتند که او بدیلی جدی و مورد اقبال مردم در برابر نظام سلطه گر به حساب می آمد و خطر براندازی را عملی میکرد. اما امروز در غیاب یک بدیل نیرومند میدان را خالی یافته و دست به جنجال آفرینی می زنند.

البته نباید از نظر دور داشت که نظام حاکم از جنگی مزمن به نام تحریم هم که کشور را طی چهل سال درگیر خود کرده است برای بقای خود بهره گرفته و می گیرد. اما به دلیل مزمن بودن آن، جزئی از زندگی روزمره گشته و به بی تفاوتی کارگزاران نظام دامن زده و آن را یک خطر بالفعل به حساب نمی آورند. به همین دلیل است که نظام لازم دیده جنجالی جدید به راه اندازد که در راستای خواست و منافع غرب و اسرائیل مبنی بر تداوم استبداد در کشور هم می باشد. اکنون نقطۀ قوت سلطه گران، نبود یک بدیل مورد اعتماد مردم برای استبداد می باشد. راه علاج چیست؟ به نظر می رسد، راه علاج همان روش شش ماه پیش زنان می باشد، با این شرط که مردم نظارت داشته باشند جنبش به انحراف کشانده نشود، چه از سوی بیگانگان، چه از سوی حاکمیت و چه از سوی نا دانان و متعصبان. به این ترتیب که کنشگران بدون آلودگی به هر قدرتی بر حقوق حقه خود پای فشارند و یکی پس از دیگری، پله پله پیش روند و همراه با نظارت و  پشتیبانی مردم دمکراسی را بر قرار سازند تا بتوان استقلال و آزادی را جامۀ عمل پوشاند.